Bij het Kosmisch Onderwijs staan samenhang en kringlopen centraal. Het denken in grote verbanden bevordert het verantwoordelijkheidsgevoel voor onze aarde. Montessori spreekt over vredesopvoeding. Wij mensen zijn onderdeel van het grote geheel en moeten ons bewust zijn van onze verantwoordelijkheid voor onze aarde. De verbondenheid tussen alles in ons leven, op deze aarde, in dit heelal staat centraal. Het één kan niet zonder het ander. Kosmisch onderwijs biedt kinderen een ordening en oog voor wetmatigheden en verbanden. Montessori spreekt over de kosmische taak en kosmische opvoeding en benadrukt onze verantwoordelijkheid.
Een algemene of kosmische les start met een vertelling. De leerkracht vertelt in ongeveer 10 minuten veel over weinig. Er is diepgang in de aanbieding en moeilijke woorden worden niet vermeden. De kinderen luisteren. Daarna is er interactie, kinderen vragen, vertellen en spreken met elkaar over het onderwerp. Over het algemeen duurt dat ook 10 minuten. Na het interactieve gedeelte vindt de verwerking plaats, de onderzoekende houding wordt ontwikkeld. Kinderen gaan zelf aan de slag met de inhoud, we zeggen: het echte leren start nu. Het kosmische werken is een onderdeel van het gewone werken.
Kosmisch onderwijs
in de midden- en bovenbouw
Om de Kosmische lessen in de midden- en bovenbouw inhoudelijk goed vorm te geven maken wij gebruik van de methode Blink Wereld geïntegreerd. Waarbij alle aspecten van wereldoriëntatie thematisch worden aangeboden. Blink Wereld gaat uit van de onderzoekende houding van kinderen, er wordt gebruik gemaakt van de natuurlijke nieuwsgierigheid van de kinderen. Blink Wereld heeft een heldere structuur. Thema’s zijn hierin leidend. Klimaatverandering, verschillen tussen culturen of de verdeling van ons voedsel. De thema’s sluiten aan bij de belevingswereld van de leerlingen, waardoor ze gemakkelijk geïnteresseerd raken. De verschillende onderdelen van wereldoriëntatie komen vanzelf aan bod. Inclusief burgerschap. In elk thema werk je samen met je leerlingen aan een eindopdracht. Alles wat ze leren, kunnen ze direct inzetten om deze opdracht te vervullen. Zo ontdekken ze de wereld en tegelijkertijd waarom ze dat verder helpt. Op school en in hun leven.
Door te werken met Blink Wereld komen alle doelen voor Burgerschapsonderwijs aan bod. De kinderen krijgen kennis en vaardigheden aangeboden en worden gestimuleerd eigen opvattingen te ontwikkelen met een nieuwsgierige en open houding. Vanuit de basis van Blink Wereld geven we concreet invulling aan burgerschapsonderwijs. In Blink Wereld is de echte wereld het uitgangspunt. Blink Wereld maakt kinderen nieuwsgierig naar de wereld. Ze leren onderzoeken, zelf nadenken, de wereld ervaren en ontdekken . Zo kunnen ze actief hun kennis over de wereld vergroten en hun plek in de wereld vinden. Dit is ook waar het bij burgerschap om draait. In de aanpak van Blink Wereld is burgerschap dan ook geen los vak, maar onderdeel van wereldoriëntatie. Een uitspraak van onderwijsfilosoof Gert Biesta verwoordt dit goed: ‘Het gaat er niet alleen om hoe we de wereld in onze kinderen krijgen, het gaat er ook om hoe we onze kinderen kunnen helpen om de verbinding met de wereld aan te gaan en op die manier in de wereld te komen’. Goed burgerschapsonderwijs gaat dus over kinderen toerusten om op basis van eigen idealen, maatschappelijke waarden en normen te functioneren in een democratische en diverse samenleving. Wat de kinderen precies gaan tegenkomen in de samenleving weten we niet, dus precies voorschrijven wat in welke situatie wel en niet kan, kunnen en willen we niet. Ze krijgen kennis en vaardigheden aangeboden en worden gestimuleerd eigen opvattingen te ontwikkelen en een democratische houding te vormen. Om dit mogelijk te maken worden in Blink Wereld veel verschillende situaties en contexten uit de echte wereld aangeboden waartoe kinderen zich gaan verhouden.